Doanh nhân ở Sài Gòn 28 năm trốn truy nã
Bà Trần Xuân Hoa, 73 tuổi, bị cáo buộc khi là Giám đốc Công ty TNHH Quyết Thắng 28 năm trước đã chiếm đoạt hơn 131 tỷ đồng của hàng chục cá nhân, tổ chức.
Bà Hoa bị bắt tại sân bay khi quay về nước, tháng 4/2021. Bà sẽ bị TAND TP HCM đưa ra xét xử về các tội Lừa đảo; Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản trong tháng 1.
Bà Hoa từng là doanh nhân có tiếng trong lĩnh vực kinh doanh chế biến nông sản, lương thực, phân bón… tại các tỉnh miền Tây và Sài Gòn hơn 30 năm trước. Ban đầu bà làm Giám đốc xí nghiệp tư doanh Quyết Thắng, Tiền Giang, sau này là Giám đốc Công ty TNHH Quyết Thắng tại TP HCM.
Theo cáo trạng, từ năm 1990 đến 1994, trong quá trình điều hành công ty, bà Hoa đã ký kết nhiều hợp đồng tín dụng, mua bán phân bón, gạo… với hàng chục đơn vị kinh tế quốc doanh, Nhà nước, cá nhân, tập thể. Tuy nhiên, bà chỉ thực hiện một phần hoặc không thực hiện hợp đồng, chiếm đoạt tiền, hàng rồi bỏ trốn.
Cụ thể, khoảng tháng 2/1994, bà Hoa với tư cách là Giám đốc Công ty Quyết Thắng đã ký nhiều hợp đồng gia công, mua bán hơn 1,5 triệu tấn gạo với Công ty lương thực Trung ương 3 chi nhánh TP HCM (Vinafood III). Quá trình thực hiện hợp đồng, bà Hoa đã dùng lượng lớn số gạo đối tác gửi tại kho của mình để bán cho doanh nghiệp khác hoặc mang đi thế chấp cho ngân hàng, chiếm đoạt hơn 24 tỷ đồng.
Ngoài ra, bà Hoa còn mua 10.000 tấn phân bón của Vinafood III nhưng không thanh toán đủ, chiếm đoạt thêm 2 tỷ đồng tiền hàng của công ty này.
Tương tự, bà Hoa ký hợp đồng bán hơn 20.000 tấn gạo cho Cục Dữ trữ quốc gia – Chi cục I, tổng trị giá hơn 40 tỷ đồng và được đối tác thanh toán trước hơn 28 tỷ đồng. Tuy nhiên, bà mới thực hiện được một phần hợp đồng, không hoàn trả phần tiền dư đã nhận, chiếm đoạt của đơn vị này hơn 11,2 tỷ đồng.
Cựu doanh nhân này còn bị cáo buộc lợi dụng sự tin tưởng của nhiều tổ chức, cá nhân chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng thông qua các hợp đồng mua bán, vay mượn tiền vàng. Cũng trong thời gian này, bà Hoa còn cùng với nhiều nhân viên thực hiện loạt hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của nhiều ngân hàng, tổ chức, cá nhân.
Vào khoảng tháng 7/1994, bà Hoa ký hợp đồng uỷ thác với một công ty thuộc Bộ Thương mại, để nhập hơn 11.000 tấn phân bón của đối tác Nhật Bản trị giá hơn 2,4 triệu USD. Nữ doanh nhân sau đó cam kết thế chấp toàn bộ lô hàng cho ngân hàng để được bảo lãnh thanh toán giá trị hợp đồng.
Tuy nhiên, lợi dụng sự thiếu sót của ngân hàng trong việc kiểm tra, giám sát, vận chuyển hàng, lưu kho, bà Hoa đã chỉ đạo nhân viên làm thủ tục bán và thế chấp toàn bộ số phân bón này cho công ty và ngân hàng khác.
Với hành vi gian dối tương tự, bà Hoa đã ký nhiều hợp đồng mua bán khống, chiếm đoạt số tiền lớn của nhiều công ty tổ chức.
Nhà chức trách xác định bà Hoa đã có hành vi chiếm đoạt tổng cộng hơn 4,8 triệu USD, 82 tỷ đồng và 852 lượng vàng (tương tương 131 tỷ đồng tại thời điểm phạm tội) của hơn 20 đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp và 11 cá nhân.
Bà Hoa bị khởi tố về 3 tội danh: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xã hội chủ nghĩa; Lừa đảo chiếm tài sản công dân và Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của công dân, theo Bộ luật Hình sự 1985, với khung hình phạt tổng hợp cao nhất lên đến tử hình. Tuy nhiên, trước đó, ngày 26/10/1994, bà Hoa bỏ trốn qua Campuchia, sau đó sang Mỹ.
Năm 1997 TAND TP HCM và TAND Tối cao tại TP HCM đã xét xử một số nhân viên của bà Hoa với vai trò đồng phạm. Các cơ quan tố tụng đồng thời tịch thu kê biên, xử lý nhiều bất động sản, ôtô và hàng hóa để khắc phục thiệt hại vụ án.
Tháng 4/2021, khi bà Hoa bị trục xuất về nước, các cơ quan tố tụng đã phục hồi điều tra, áp dụng quy định có lợi cho bị can – thay đổi quyết định khởi tố, điều tra truy tố bà về hai tội Lừa đảo và Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo Bộ luật Hình sự 2015, với khung hình phạt cao nhất là tù chung thân.
Hải Duyên