Nga khoe mẫu bom 1,5 tấn khiến phòng không Ukraine bất lực
Nga lần đầu công bố hình ảnh FAB-1500 M54 gắn bộ dẫn đường UMPK, loại bom 1,5 tấn mà Ukraine thừa nhận không có biện pháp ngăn chặn.
Truyền hình quốc phòng Nga hôm 12/1 công bố hình ảnh Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu thăm Tập đoàn Tên lửa Chiến thuật (KTRV), thị sát dây chuyền sản xuất nhiều loại tên lửa và bom dẫn đường đang được Moskva sử dụng trong chiến dịch tại Ukraine.
Trong video, ông Shoigu kiểm tra các quả bom FAB-1500 M54 gắn Mô-đun Dẫn đường và Cánh nâng Hợp nhất (UMPK), đánh dấu lần đầu Nga hé lộ hình ảnh về một trong những loại bom dẫn đường uy lực nhất của nước này.
Bom FAB-1500 M54 nguyên bản có dạng đầu tù để tăng lực cản, cho phép máy bay có đủ thời gian thoát ly khỏi vùng nổ khi thả bom ở độ cao nhỏ. Tuy nhiên, thiết kế này làm giảm đáng kể tầm bay của bom khi thả ở độ cao lớn. KTRV đã khắc phục vấn đề bằng cách gắn tấm bọc dạng khí động học để giảm sức cản, tăng đáng kể tầm bay cho bom.
Phần cánh nâng gấp gọn được gắn trên lưng quả bom và tự mở ra sau khi tách khỏi máy bay. Cụm thiết bị UMPK kéo dài đến đuôi quả bom, kết thúc bằng cánh ổn định dạng chữ V.
Bom chùm dẫn đường RBK-500 SPBE-D và phiên bản nâng cấp bom FAB-500 M62 trang bị UMPK đang trong quá trình thử nghiệm cũng xuất hiện trong video.
Bộ trưởng Shoigu nhấn mạnh quá trình hoán cải bom thông thường thành bom thông minh bằng thiết bị UMPK đạt hiệu quả cao, thêm rằng hệ thống dẫn đường kháng nhiễu hợp nhất trên nền tảng này đang trong giai đoạn thử nghiệm cuối cùng.
“Đã có những thành quả và kinh nghiệm thành công. Các đòn không kích hiện nay không dàn trải trên khu vực rộng lớn, mà nhắm tới những mục tiêu cụ thể”, ông nói.
UMPK gồm thiết bị định vị vệ tinh GLONASS và hệ thống điều khiển để tăng đáng kể độ chính xác, kèm theo cánh nâng cho phép bom bay xa hơn. Đây là phương án tương tự dòng JDAM-ER của Mỹ, giúp biến bom thông thường thành bom thông minh, thay vì phải sản xuất những quả bom dẫn đường chuyên biệt có chi phí cao.
Bom dẫn đường gắn thiết bị UMPK với tầm bay 50-70 km vẫn là vấn đề nan giải với phòng không Ukraine kể từ khi xuất hiện trên chiến trường đầu năm 2023.
Phát ngôn viên không quân Ukraine Yuri Ignat hồi giữa năm ngoái thừa nhận Kiev chưa có biện pháp đối phó loại bom này. Phòng không Ukraine những tháng qua dường như cũng phải thay đổi chiến thuật, trong đó có mạo hiểm triển khai tên lửa phòng không Patriot đến gần tiền tuyến để cản trở hoạt động của tiêm kích bom Su-34, phương tiện chính để triển khai loại bom này.
Giới chuyên gia quân sự phương Tây nhận định mẫu FAB-1500 có khối lượng và tầm bay lớn sẽ mang đến sức hủy diệt vượt trội và nhiều lựa chọn tiến công hơn cho máy bay chiến thuật Nga.
FAB-1500 là bom thông thường được phát triển từ thời Liên Xô với khối lượng 1,5 tấn, trong đó phần đầu nổ nặng gần 700 kg. Mỗi quả bom đủ sức tạo hố sâu có đường kính 15 m, cũng như phá hủy nhiều mục tiêu bằng mảnh văng và sóng xung kích trong bán kính 500 m.
Tài khoản Fighter Bomber của một phi công tiêm kích Nga hồi tháng 9/2023 thông báo bom FAB-1500 gắn bộ UMPK đã lần đầu tham chiến, đánh chính xác vào mục tiêu tại Ukraine. Phi công này nói rằng nhà sản xuất phải thiết kế tổ hợp UMPK hoàn toàn mới cho bom FAB-1500, nhấn mạnh đây là mẫu bom dẫn đường có tầm bay xa nhất của Nga hiện nay.
“Điều thú vị là Mỹ không có loại bom nào tương đồng với FAB-1500 M54. Nó nặng gấp rưỡi so với bom Mark 84 có khối lượng 984 kg, vốn là mẫu nặng nhất trong ba loại bom trang bị đại trà cho máy bay Mỹ. Chưa thể xác định tác động toàn diện của FAB-1500 UMPK với cục diện chiến trường, nhưng sự xuất hiện của nó đang đặt ra hàng loạt thách thức mới cho Ukraine”, cây bút Joseph Trevithick viết trên chuyên trang quân sự War Zone của Mỹ.
Vũ Anh (Theo Zvezda, Drive, Kyiv Independent)